LED verlichting dimmen: waar let je op?
Op gepost door Renée IJzerman in Alles over verlichting en Instructies & TipsKun je LED verlichting dimmen? Dit is een veel voorkomende vraag die we binnenkrijgen. Het antwoord is: elke gloeilamp is dimbaar, maar bij LED verlichting is dat niet altijd het geval. De dimbaarheid van LED verlichting is een stuk complexer dan de dimbaarheid van gloeilampen. De dimbaarheid is vooral anders doordat LED lampen een lager(e) voltage, wattage en andere spanning hebben. Hierdoor is er altijd een transformator nodig en deze zit vaak ingebouwd. In dit artikel leggen we je uit wat je moet weten over de dimbaarheid van LED verlichting en waar je op moet letten.
LED lichtbron kopen
Tegenwoordig zijn bij steeds meer lampen LED’s geïntegreerd in het armatuur. Het kan ook voorkomen dat een lamp een losse LED lichtbron heeft. Niet alle LED lichtbronnen die je kunt kopen zijn dimbaar. Het lastige is dat met het blote oog niet te zien is of je de lamp kunt dimmen. Bekijk daarom de specificaties om erachter te komen wat er staat vermeld over de dimbaarheid. Als een lichtbron dimbaar is, wordt dit vrijwel altijd vermeld.
Doordat LED verlichting de minder energiezuinige halogeenlamp vervangt, zijn er retrofit LED lichtbronnen op de markt. Een retrofit lichtbron heeft een standaard fitting die past op een standaard armatuur van een lamp. De meest voorkomende fittingen zijn de E27, E14, G9 en G4. Op onze website staat bij elke lichtbron vermeld of deze dimbaar is.
Beeld Op het bovenstaande beeld zie je de gangbare fittingen in LED uitvoering.
LED lampen vs. dimbaarheid
Een LED lamp heeft dus specifieke kenmerken. Om je duidelijk te maken wat het verschil is tussen halogeenlampen, LED lampen en hun dimbaarheid, hebben we een aantal belangrijke ins en outs voor je op een rijtje gezet.
Tafellampen en vloerlampen
- Bij een tafel- of vloerlamp zit doorgaans een stekker. Deze soort lamp bedien je met een aan- en uitschakelaar of een ingebouwde dimmer. De geïntegreerde LED lichtbron komt steeds vaker voor. Zo’n geïntegreerde lichtbron kun je niet met de hand vervangen. Gelukkig hebben LED lichtbronnen meestal meer dan 50.000 lichturen.
- Als er geen lichtbron is meegeleverd of de lichtbron moet vervangen worden, moet er worden gekeken naar de bediening van de lamp. Als er een dimmer geïntegreerd is, moet er worden uitgezocht wat voor dimmer dit is en welk bereik de dimmer heeft.
Hanglampen, wandlampen en plafondlampen
Deze lampen hebben vaak geen stekkers, want je sluit ze aan op een lichtpunt. Hiervoor gebruik je een wandschakelaar of een wanddimmer om een lamp te bedienen. Een traditionele wanddimmer is niet geschikt voor het dimmen van LED verlichting. De LED lamp kan dan gaan knipperen, zoemen, trillen of zelfs kapot gaan.
- Wanddimmers hebben altijd een minimum vermogen. Als het minimum vermogen bijvoorbeeld 50 Watt is dan dien je voor een lamp van minimaal 50 Watt te kiezen.
- Traditionele wanddimmers zijn meestal nog gemaakt voor het dimmen van gloeilampen. Hierdoor hebben ze vaak een minimum vermogen dat veel hoger ligt dan een wattage van een LED lichtbron. Het is dus mogelijk dat je bestaande wanddimmer niet geschikt is voor het dimmen van LED verlichting.
- Voor LED lampen heb je dus een andere dimmer nodig dan de traditionele dimmers die geschikt zijn voor halogeen- of gloeilampen. Helaas zijn deze wel wat prijziger.
Welke wanddimmer is dan geschikt voor mijn LED lamp?
Er zijn twee verschillende typen dimmers op de markt: een fase aansnijdende (leading edge) dimmer en een fase afsnijdende (trailing edge) dimmer. Om je een duidelijk beeld te geven van deze typen dimmers, hebben we de belangrijkste eigenschappen voor je op een rijtje gezet.
- Fase aansnijdende/leading edge dimmer. Dit is een traditionele dimmer die vaak op de wand wordt gebruikt. Het verschil met het andere type dimmer is de spanningsopbouw. De fase aansnijdende dimmer is goedkoper en in veel varianten verkrijgbaar. Dit type is minder geschikt voor het dimmen van LED verlichting.
- Fase afsnijdende/trailing edge dimmer. Dit is een nieuwer type dimmer die veel meer geschikt is voor LED verlichting. De fase afsnijdende dimmer kan beter overweg met de transformatoren die in de LED lampen zijn gebouwd. Vraag dus altijd naar dit type dimmer als je een LED lamp wilt dimmen.
Beeld Om LED verlichting te dimmen, heb je in elk geval een LED dimmer nodig die in het bereik van de lichtbron valt.
Mijn LED lamp werkt niet op de dimmer
Er zijn diverse oorzaken die ervoor zorgen dat je LED lamp niet of niet correct werkt. Om uit te sluiten waar het probleem ligt, kun je het onderstaande stappenplan volgen:
- De LED lichtbron is niet dimbaar. Bekijk de specificaties om te achterhalen of de LED lichtbron dimbaar is.
- De dimmer heeft niet het juiste bereik. Het kan zijn dat je een foutieve dimmer gebruikt met een te hoog minimaal vermogen. Controleer het vermogen of wattage van de LED lichtbron en zorg dat deze boven het minimum vermogen van de dimmer zit.
- De dimmer werkt niet. Er wordt een verkeerd type dimmer gebruikt. Gebruik een fase afsnijdende dimmer en geen fase aansnijdende dimmer.
- Er is geen transformator aanwezig tussen de lichtbron en de dimmer. Losse transformatoren zijn te verkrijgen in de bouwmarkt.
Beeld De LED verlichting van Lirio by Philips is erg geschikt om te dimmen.
Meer weten over LED verlichting? Lees dan ‘5 x Veelgestelde vragen over ledverlichting’.
Heb je na het lezen van dit artikel nog vragen over LED verlichting dimmen? Neem dan gerust contact op met de afdeling Klantadvies via info@flinders.nl of 020 - 30 30 630.
Over de auteur
Renée IJzerman
Renée is contentmarketeer bij Flinders. Ze geeft je advies bij de indeling & styling van je huis, brengt je op de hoogte van de laatste interieurtrends, helpt je bij de aankoop en het onderhoud en biedt je how to's van de mooiste designproducten.